Danh mục: Cây cảnh hoa cảnh

Cây cảnh sau khi được trồng vào chậu và sinh trưởng ổn định, bộ rễ phát triển, tàn lá ra xanh tươi, để cây duy trì tốt cần phải tưới nước và bón phân bổ sung thường xuyên hàng tháng.

Tưới nước là khâu quan trọng của trong việc trồng cây cảnh nhằm cung cấp nước cho cây bị thiếu hụt do phạm vi trồng hay sống của cây hạn hẹp. Việc tưới nước cho cây cần phải chú ý đến nguồn nước tưới như thế nào, lượng nước tưới 1 lần bao nhiêu, số lần tưới và phương pháp tưới cho thích hợp.

Tuỳ thuộc vào từng loại giống cây cảnh, yêu cầu trong giai đoạn sinh trưởng trong năm và điều chỉnh nơi ở của cây cảnh như thế nào mà xác định cho thích hợp. Vì tưới nước cũng là biện pháp hữu hiệu trong việc điều chỉnh sự sinh trưởng của cây trong nghề trồng cây cảnh nên cần phải xem xét tưới cho phù hợp với yêu cầu đặt ra.

Các chú ý khi tưới nước cho cây cảnh trong chậu

– Kích thước của chậu, bồn trồng:
Chậu hay bồn trồng càng nhỏ thì cần phải tưới nhiều lần.Ví dụ : Chậu treo, chậu hoa nhỏ,…nên tưới ngày 2 lần vào mùa khô nắng, còn mùa mưa tưới 1 lần sáng sớm. Riêng đối với chậu có kích thước lớn cần tưới chậm đều để nước có thời gian thấm vào chậu không bị tràn hết ra ngoài.

– Yêu cầu của cây cảnh:
Các loại cây cảnh mọng nước kiểu sa mạc, sương rồng… không yêu cầu tưới nước cho cây như các cây khác 1-2 ngày tưới 1 lần. Các cây thuỷ sinh yêu cầu tưới nhiều và duy trì cho đất luôn luôn ẩm.

– Yêu cầu đạt ra hạn chế sinh trưởng của người trồng nhằm xử lý ra hoa ra trái :
Có thể cắt nước hoàn toàn từ 3-5 ngày sau đó tưới vừa đủ giúp cho cây chuyển hóa giai đoạn sinh trưởng sang sinh thực phân hóa mầm hoa.

Nguồn nước tưới phải  từ nguồn nước sạch như nước giếng (PH= 4-4,5), nước mưa, nước máy ( PH= 7-8) …không sử dụng nguồn nước sông bị ô nhiểm, nước bị nhiễm mặn, cần chứa nước tưới lại trong bể chứa trong 24h để oxy hóa và độ PH điều chỉnh phù hợp với cây trồng, thông thường PH phù hợp là 5- 6,5

Cách tưới nước bón phân cho cây cảnh thường tiến hành như sau:

– Cách tưới cây trong chậu :
Sau khi đã chọn nguồn nước thích hợp và tính toán các yêu cầu đặt ra thì xác định lượng nước tưới thích hợp. Lượng nước tưới 1 lần phải tối thiểu đủ để nước đi từ mặt chậu đến xuống đáy chậu và tạo độ ẩm cho bộ rễ.Khi cây đã đủ ẩm độ cần thiết rễ cây mới có thể hút dinh dưỡng cung cấp cho cây cảnh quang hợp.

Không nên để chậu cây cảnh bị khô hạn kéo dài do thiếu nước hay tưới không đủ sẽ làm đất khô lại kéo theo rễ cây bị kéo lại, khi gặp nước đất lại nở ra làm rễ cây dãn theo sẽ gây tổn thướng hoặc đứt rễ.
Nên tưới 1 ngày 2 lần vào thời gian sáng 7-8h  hoặc chiều từ 16-17h hàng ngày.Nếu trời mưa thì tưới 1 lần vào buổi sáng để đảm bảo cho chậu đủ nước.

Tưới phun bằng dụng cụ tạo hạt nước nhỏ như vòi sen, béc phun  áp lực… và tưới lên cả bộ tán của cây sau đó mới tưới vào đất tưới đều đưa đi đưa lại không tưới vào 1 chỗ nhất định sau cho đất không đóng váng, nước tưới được ngấm ngay vào đất.

Nếu không có mặt ở nhà thường xuyên, người trồng có thể dùng phương pháp tưới thấm bằng việc lợi dụng sức hút nước của đất trong chậu để cho cây có nước bằng cách tăng dùng một chậu đựng nước và đặt chậu cảnh vào trong chậu đó.

hi đó, đất trong chậu trồng cây sẽ hút dần nước trong chậu đựng nước đó lên. Chú ý là mức nước ở trong chậu đựng nước chỉ bằng hoặc cao hơn 1 chút so với đáy trong của chậu trồng cây, nếu cao hơn đất trong chậu trồng cây sẽ hút nhiều và làm đất bị úng gây ngạt cho rễ cây.

Bón phân cho cây cảnh trồng trong chậu

Cần bón bổ sung định kỳ cho cây trong chậu vì không gian sinh trưởng của cây đã bị hạn chế tối đa và cây không có điều kiện tìm nguồn thức ăn khác.

Có 2 phương pháp bón phân cho cây trong chậu : Bón rãi vào đất mặt chậu ( phân hạt) và bón thông qua tưới phun nước ( phân bón lá) vào bộ lá cho cây. Hàng tháng nên bón 1 lần hạt và 1 lần phân bón lá để cây có đủ dưỡng chất và tán lá luôn xanh tốt.

Liều lượng một lần bón cho cây trước hết phụ thuộc vào nhu cầu của cây, giai đoạn sinh trưởng, mùa vụ bón, loại phân bón, khả năng hấp thụ phân bón của đất cũng như khối lượng đất hay kích thước của chậu hay bồn trồng.

Tuỳ thuộc vào các yếu tố trên mà xác định lượng phân cho 1 lần bón thích hợp song lượng phân bón không nên vượt quá ngưỡng bón sau cho mỗi lần thêm 1kg đất trong chậu như sau:
Phân hạt như NPK, DAP, Dynamic, Ure, phân dơi, phân bò hoai, bánh dầu khô…thì căn cứ vào kích thước chậu cảnh mà chọn liều lượng phân phù hợp, nếu bón quá nhiều sẽ làm cây bị sốc phân cây sẽ bị chết.

Thường  nên bón 1 lần 3-5 gam ( 1-2 muỗng cà phê) cho chậu nhỏ ( chậu có đường kính từ 20- 35 cm); bón 5-10gam ( 1-2 muỗng canh) cho chậu có đường kính từ 40- 100cm . Xới nhẹ xung quanh đất trong chậu bón rãi đều và lấp đất lại, bón xong tưới lại nước. Lưu ý không để phân hạt vào gốc thân lá cây và luân phiên bón phân hạt vô cơ và hữu cơ.

Riêng đối với phân bón lá thường nhằm bổ sung vi lượng và các loại khoáng chất cho cây tăng sức đề kháng với thời tiết và sâu bệnh, bao gồm các loại phân như : Atonik, Vitamin B1, Phân Cá, 30.10.10 TE, 20.20.20 TE, 10.20.30,10.15.30, KNO3, MKP….Khi bón phân bón lá thường phun kết hợp thêm thuốc BVTV phòng trừ sâu bệnh cho cây trong chậu

Xử lý ra hoa cho cây cảnh trồng trong chậu

Việc bón phân còn phải chú ý cả đến thời kỳ và thời gian bón cho cây cảnh nhất là các cây cảnh có hoa, có quả. Cây trồng trong chậu có được ưu điểm là rất dễ xử lý cho cây ra hoa trái đúng theo yêu cầu người trồng.

Để việc xử lý đạt kết quả như mong muốn thì đòi hỏi người trồng phải cẩn thận và kiểm tra thường xuyên cây trồng đồng thời phải có kinh nghiệm về thời gian  ra hoa của từng chủng loại cây cảnh mà xử lý cụ thể.

Ví dụ: Muốn cây sứ Thái ra hoa kịp tết thì tính từ mùng 1 tết lùi lại 75 ngày bắt đầu cho cắt tỉa cành thu gọn tàn nhánh và bón phân có hàm lượng Phốt pho hay kali cao( KNO3, 15.9.25 TE, KCL, 10.30.30 …) sau đó bắt đầu hạn chế tưới nước. Khi thấy cây bắt đầu ra nụ hoa thì tưới lại nước đầy đủ và phun thêm phân dưỡng hoa cho cây.

Cảm ơn đã xem bài viết!

Nhân giống Bonsai là một việc không gì mới đối với những người trồng và chắm sóc cây cảnh, để bổ sung thêm kho tàng kiến thức “mẹo” nhân giống cây cảnh bonsai chúng tôi xin giới thiệu một vài đôi nét về những phương pháp nhân giống cây cảnh “Bonsai”

Vật liệu dùng thực hiện bon sai loại nhỏ và mini thì chủ yếu được chế tạo bằng những phương pháp nhân tạo. Ngoài việc gieo hạt và chọn cành, ta cũng phải vận dụng nhưng phương pháp truyền giống đặc biệt…

Gieo hạt

Có thể gieo hạt cho tất cả các loại cây hoa và ra quả. Hạt hột, cần được ngâm trong nước ở nhiệt độ 30 – 40 độ C để thúc cho hạt đâm chồi. Nếu vỏ của hạt cứng quá không hay thụ nước được nhanh, ta nên ngâm trong nước nóng 80 độ C.

Gieo hạt đã ngâm nước trong một cái bát có đất, hoặc ở miếng đất nhỏ riêng biệt. Trên mặt đất cần được phủ lá thông hoặc trấu để đất không bị xói khỉ tưới nước. Sau khi chồi non nhú lớn thì bỏ lớp lá
thông hoặc trấu. Ta có thể gieo hạt vào mùa thu hoặc vùi hạt trong đất ướt rồi chờ đến mùa xuân thì gieo. Hạt cây thích và cây du Nhật Bản thì có thể gieo ngay sau khi lấy được từ cây.

Giâm cành

Phần lớn cây được truyền giống bằng cách giâm cành, tuy cũng có một số cây như du, đậu tía, dâu rừng, mộc qua có hoa thì có thể truyền giống bằng cách giâm rễ. Giâm cành, cành cứng hay mềm, thì tùy theo thời gian mà cắt cành. Cành cứng là cành đã trở thành gỗ trong thời gian rụng lá.

Chồi non, nói chung sẽ dài từ 5 cm -15 cm. Phần trên của chồi cần giữ lại vài lá búp và phần dưới ,chỗ mặt bị cắt thì cần cắt gần chỗ có mấu (đốt)để rễ mới dễ trổ. Giâm cành mềm thì điều tối cần là phải cắt cành non mà cành đó đó một thân cứng cáp, trở thành gỗ và cắt vào mùa mưa, thường là tháng tư và tháng năm.

Phần trên cùng của cành non nên giữ lại hai lá, còn đầu dưới nơi cắt thì nên giữ lại lớp vỏ nơi giao nhau của các cành cũ để rễ mới mau tăng trưởng. Cành mềm giâm xong thì cần được che nắng và phun bụi nước đều khắp mặt lá. Đất cắm cành giâm luôn giữ ướt xốp và nhặt hết côn trùng. Cành giâm phải được cắm vào đất hơn nửa chiều dài của nó và tưới đẫm nước ngay sau khi cắm.

Có một số cây không sống được bằng cách giâm cành nhưng lại sống được bằng giâm rễ. Nói chung, một rễ giâm thường dài 10 cm và ba phần tư của nó phải cắm xuống đất. Một rễ dài, mảnh có thể để cho nó bò ngoằn ngoèo trên mặt đất. Sau khi trồng, chồi non thường mọc ngay vết cắt đầu trên của rễ giâm. Nếu muốn chồi mọc ra hướng khác, ta cạo lớp vỏ phía ta muốn chồi mọc, chồi non sẽ nhú ra chỗ vết cạo đó.

Trồng cành giâm của một cành cây già là một phương pháp mới mẻ đối với bonsai. Để rút ngắn thời gian tạo hình một bonsai, những cành già được dùng như chồi non cho việc truyền giống. Những cành già, xoắn, có dáng đẹp khác nhau được chọn để thực hiện.

Ngay khi thấy cành có khả năng sống sót, người ta tỉa sơ qua, và thế là nó có thể được đem trồng. Nếu một cành hoàng dương một năm tuổi sống được sau khi trồng. mười năm sau nó mới cao thêm được khỏang 1.5cm.

Nếu kiếm được một cành hoàng dương như thế, ta có thể tạo dáng cho nó vào năm sau khi các rễ của nó mọc đầy đủ. Ngoài hoàng dương, cành giâm từ cây nhựa ruồi Trung Quốc, Hedge sageretia, du, đậu tía, hoa trà Fujian, hoa nhài có mũ và hoa nhài sao Trung Quốc có thể thực hiện phương pháp ghép cành.

Phương pháp sau đây cần được áp dụng: cắt một cành già, dáng đẹp. Nếu cắt từ loại cây xanh quanh năm thì nên giữ lại một ít là. Chôn cành nghiêng một bên trong đất, chỉ để lú lên phần ngọn cú lá.

Ta có thể trồng những cành giâm như thế vào mùa xuân, hè và thu. Loại cây nào cũng cần được che nắng vào mưa hè và thường xuyên phun bụi nước cho lá, giữ bề mặt lá luôn ẩm. Sau khi cành giâm như thế được trồng, một rễ mới sẽ nhú ra trong vòng một đến hai tháng.

Chiết cành trên không: Nếu việc giâm một cành có dáng đẹp không sống được, ta cú thể dựng phương pháp chiết cành trên không. Trước hết, gọt bỏ lớp vỏ dưới điểm ta đã chọn. Vùng thân cây gọt vỏ ta phải đo bằng đúng gấp ba lần đường kính của thân cây.

Nếu là cây thuộc họ thông, nhựa sẽ rỉ ra sau khi bị gọt vỏ. Phần vỏ phía trên và phía dưới chỗ vỏ bị gọt cần được quấn chặt bằng dây kẽm. Đây là sự can thiệp cần thiết để ngăn chặn những đường ống dẫn trong sợi vỏ khi chất dinh dưỡng tạo ra từ lá cây đi xuống, tuôn ra chỗ bị đứt, chúng sẽ tích tụ tại đó, giúp hàn nhanh những mụ bị thương và thúc cho một rễ mới chúng mọc. đến, phủ kín vết cắt bằng bùn, cho thêm hormone thực vật vào bùn, phủ ngoài bùn bằng rêu rồi quấn tất cả bằng một tấm phim nhựa. Phải giữ như thế trong vài ngày và ướt nước đều.

Một hoặc hai tháng sau, rễ mới mọc, cành có thể cắt được và đem trồng. Sau khi thấy có rễ mới xuất hiện, phải giữ cây trong bóng mát, giữ cành, lá và đất luôn ẩm trong hai tuần. Phương pháp chiết cành trên không có thể áp dụng vào mùa xuân và hạ, cũng có thể vào đầu mùa thu.

Có nhiều cách chiết cành. Những cách chiết cành thông thường gồm có: chiết cạnh, chiết giâm, chiết gần (cũng gọi ghép áp), chiết cành non và chiết rễ chiết cạnh: phương pháp này thường được dùng để truyền giống thông trắng và thông kim tuyến Nhật Bản.

Ta nên thực hiện việc chiết cành những loại cây đó với đầu mùa xuân, vì đó là lúc cây chưa đâm chồi nhưng là thời điểm sắp đâm chồi. Nếu ta chiết thông trắng và thông kim tuyến Nhật Bản thì nên chọn cây thông đen Nhật Bản họ thông Masson được hai đến ba năm tuổi nhưng có những chồi non và lỏ ở gốc ghép .

Một cành non từ một đến hai năm tuổi được Chọn làm mầm thì cần dài khoảng 10 cm. Khoản 10 cụm lá kia (cây thông) ở đỉnh cần giữ lại, những cụm khác thì cần loại bỏ. Ta cắt phía dưới chồi non này một đường chéo dài 2 cm ở một bên, một đường chéo 1/2 cm ở bên kia.

Sau đó, rạch một đường xiên ở gốc ghép gần nơi tiếp giáp với đất. Vết rạch này phải ở một góc 30 độ với trục thẳng đứng với gốc ghép. Chiều sâu của đường rạch phải bằng một phần ba đến một nửa bề ngang của gốc ghép được dựng.

Kế đến, ta cắm chồi non vào vết rạch chéo, bề mặt vết cắt dài hướng lên trên, đặt thẳng phần “cambnan” (nghĩa là lớp sợi vỏ có sự sống bên dưới vỏ cây) của chồi non khớp với gốc ghép, cột chúng lại bằng một lớp ny – lông. Khi thấy cành chiết (ghép cạnh) này sống được, ta chờ đến mùa đông thì cắt lấy cành khỏi gốc ghép.

Chiết giâm: Phương pháp chiết giâm được áp dụng khi nhựa bắt đầu chảy nhưng cây không ra chồi non. Phương pháp này thường được áp dụng để truyền giống cây mận đào trường sinh, đậu tía. táo dại và cây sơ-ri có hoa Nhật Bản.

Để chiết cành, gốc ghép cần được cắt bỏ khoảng 3 cm trên mặt đất. Phần thân trơn láng hơn thường được chọn, ta rạch một đường khoảng 3 cm giữa phần gỗ và vỏ. Hai hoặc ba chồi cần được bảo dưỡng ở phía trên của mầm, đầu thấp ta gọt nhọn như mũi lao, cũng giống như cách ghép cạnh.

Sau đó, ta áp mặt cắt dài vào phần cứng của gốc ghép nhưng nếu ta đặt chính xác phần “cambnan” của cành mầm và gốc ghép, việc chiết coi như thành công. Vỏ của gốc ghép cần được giữ liền lạc ở bên ngoài và cột chặt bằng một lớp ny- lông rồi ta nén đất cho chặt.

Chiết gân (ghép áp): Kết hợp cành non với một gốc ghép trong khi cả hai đang phát triển bệnh thường bằng rộ của riêng chúng. Nhơ vậy cành chiết sẽ dễ sống hơn trong quá trình chiết vì cả cành và gốc ghép đều được sự hỗ trợ của rễ riờng. Phương pháp này thường được áp dụng cho những loại cây ít khả năng sống còn.

Đôi khi ta để ý thấy mẫu bonsai của ta thiếu một cành ở một vị trí nào đó mà đấy lại là nhược điểm trong một tác phẩm coi như. . . hoàn hảo. Việc ghép gần hay ghép áp được thực hiện để hoàn chỉnh dáng của cây. Trong quá trình việc ghép như vậy, trước hết phải chọn lựa vị trí nơi tiếp giáp của gốc
ghép và chồi rồi gọt chính xác nơi đó, cả chồi và gốc ghép khoảng một phần ba đến một nửa sau vào trong thân gỗ.

Chiều dài của vùng giao nhau tùy theo chiều ngang của chồi , thường thì chính xác gấp bốn lần đường kính của chồi. Sau đó, áp hai phần gọt vào nhau, chính xác phần ta đó gọt, cột chặt chằng lại bằng nylông. Thường thường vết thương của chúng sẽ lành khoảng một tháng sau. Khi thấy chồi sống được, ta cắt chồi ở chỗ giao nhau, cũng gốc ghép thì cắt ở phía trên. Phương pháp ghép gần này có thể áp dụng chúng trong thời gian tăng trưởng của các loại cây.

Chiết cành non: Nếu ta tìm được một thân cây cụt cổ dáng đẹp nhưng chưa hoàn chỉnh, ta có thể ghép những cành non đó tuyển chọn vào những cành có chồi non của thân cây cụt để có những hoa đẹp và quả to.

Ví dụ như ta có thể chiết ghép một cành dâu dại non đang có quả và một thân cây dâu dại cụt đào ở nơi hoang dã, hoặc ta cũng có thể chiết những cây lai họ đỗ quyên vào cây khô họ đỗ quyên hoặc đỗ quyên tuyết . Để ghép như vậy, ta cắt bỏ phần dưới của cành non gốc ghép, gọt sạch, chẻ nó một đường thẳng chính giữa khoảng 1 cm.

Kế đến, gọt hai nhát hai bên cành để ghép, tạo thành hình mũi lao ở phần dưới, cắm nó vào khe ta đó chẻ của cành non gốc ghép. Nếu gốc ghép to lớn lớn, có nhiều cành tỏa rộng, ta có thể ghép nhiều cành non một lúc. Sau cùng, ta cột chúng lại bằng ny- lông và dùng bao ny- lông che trên ngọn của những chồi non để giữ không cho lá bị khô.

Chiết rễ: Lấy rễ của một cây còn nhỏ gốc ghép rồi nối một cành nào vào nó là phương pháp chiết rễ thông thường, cũng có một cách chiết rễ nữa, nếu một cây thiếu một rễ lớn vỡ rễ chính tỏa ra nhiều rễ nhỏ ở mọi hướng, ta có thể áp dụng cách chiết nhiều rễ ở gốc và có thể chiết ở ngay cả một cành non có dáng đẹp phía phần dưới rồi trồng luôn nó trong đất Nhờ vậy ta có thề tự tạo rễ để kết cấu một cây trở nên hoàn mỹ.

Cảm ơn đã xem bài viết!

Đã rất lâu đời từ “Bonsai”luôn được thể hiện khi giao tiếp trong nghề tạo dáng cây cảnh. saigonlist.com xin được trích dẫn một số bài viết về lịch sử ra đời của cụm từ trong giới yêu cây cảnh “Bonsai”

Lịch sử của bonsai thực sự không rõ ràng, nhưng mọi người đều công nhận một cách rộng rãi là người Trung Quốc là người đầu tiên tạo ra các phong cảnh và cây thu nhỏ, và được biết đến như là bonsai hiện nay.

Trong tiếng Nhật, bonsai có thể được dịch là “khay trồng cây”, nhưng nó đã phát triển rất nhiều khi trải qua hàng chục thế kỷ.

Một trong những truyền thuyết cổ xưa về bonsai là vào đời Hán (206 BC – 220 AD), Hoàng Đế tạo ra một phong cảnh trong sân với những ngọn đồi, thung lũng, sông, hồ và cây đại diện cho toàn bộ đế quốc của ông.

Mục đích của ông ta là có thể nhìn ngắm toàn bộ vương quốc từ cửa sổ của mình. Tuy nhiên, ông ta coi đó là sở hữu của riêng mình, và những ai có những cảnh vật giống vậy hoặc cho dù bản vẽ nhỏ cũng có thể bị xem là mối đe dọa và dẫn đến cái chết.

Một truyền thuyết khác về bắt đầu của bonsai là về một quan viên đồng thời là thi sĩ tên Guen-ming ở thế kỷ thứ 4. Sau khi về hưu ông đã bắt đầu trồng hoa cúc trong chậu. Các nhà sử học tin rằng đó là bước bắt đầu cho xu hướng trồng bonsai của các triều thần 200 năm sau đó.

Một bằng chứng cổ xưa nhất về bonsai được phát hiện vào năm 1972 trong lăng mộ của hoàng tử Zhang Huai của đời nhà Tần (618 – 907 AD) chết vào năm 706 AD. Hai bức vẽ trên bức tường trong lăng mộ cho thấy dáng vẻ của bonsai. Một bức tranh mang một phong cảnh nhỏ và bức khác thể hiên một cây được trồng trong chậu.

Bonsai đến Nhật Bản

Mặc dù người Nhật được công nhận nhiều nhất trong việc phát triển bonsai, nhưng nó chỉ bắt đầu xuất hiện và giai đoạn Heian (794 – 1191 AD). Những nhà sư là những người mang bonsai lên đảo quốc này. Qua nhiều năm bonsai được biết đến nó chỉ được coi như thú vui của các nhà quyền quí.

Thực thế nghệ thuật bonsai chỉ dành cho giới quý tộc, đó cũng là nguyên nhân làm nhiều môn nghệ thuật ở Nhật bị mất đi. Cùng với sự xâm lược của Trung Quốc vào thế kỷ 14, nghệ thuật bonsai mới được truyền cho đại chúng và bắt đầu trở nên phổ biến sau đó.

Sự ảnh hưởng của Trung Quốc lên các nghệ nhân thời kỳ đầu được thể hiện rõ khi họ vẫn sử dụng sử dụng các đặc điểm giống với Trung Quốc để thể hiện bonsai.Sau khi thiết lập nền tảng bonsai, người Nhật đã phát triển nó một cách rực rỡ cho đến ngày hôm nay.

Bonsai đến Phương Tây

Những cây bonsai đầu tiên đến Phương Tây hầu hết có xuất xứ từ Nhật và Trung Quốc. Triễn lãm bonsai tại Third Universal Exhibition tại Paris vào năm 1878 và các triễn lãm sau đó vào 1889 và 1900 đã gia tăng sự quan tâm về bonsai và mở cửa cho triển lãm bonsai lớn tổ chức tại London năm 1909.

Vào những năm đầu, nhiều người Phương Tây cảm thấy những cây bonsai có vẻ như bị giày vò và nhiều người lên tiếng bất mãn về việc này. Mãi đếm năm 1935, ý kiến này mới thay đổi và bonsai cuối cùng được phân loại như một loại hình nghệ thuật ở Phương Tây.

Khi kết thúc chiến tranh Thế Giới Thứ II, bonsai bắt đầu gia tăng sự phổ biến ở Phương Tây. Những người lính trở về từ Nhật Bản với những cây bonsai trong chậu là khởi nguồn cho sở thích trồng bonsai, mặc dù đa số những cây bonsai đều bị chết sớm khi được đem về. Chúng tồn tại đủ lâu để tạo một sự tò mò làm sau để trồng và chăm sóc bonsai.

Ngày nay bonsai được bày bán ở các cửa hàng, vườn… Tuy nhiên, đa số là những cây con và không thật sự được tạo ra các nghệ nhân bonsai. Nhiều cây được mua hiện nay được biết đến các cây phôi (pre-bonsai) và phần lớn chỉ được sử dụng như điểm bắt đầu.

Tạo một tác phẩm nghệ thuật bonsai cân phải học càng nhiều càng tốt về nghệ thuật này và loại cây bạn sử dụng. Thông tin là chìa khóa cho thành công, đọc và tìm hiểu là một điều quang trọng. Tham gia câu lạc bộ bonsai cũng là một ý kiến hay.

Bạn có thể thảo luận và chia sẽ các kinh nghiệm với nhau. Từ đó kiến thức và sự tư tin sẽ được gia tăng và tạo ra một tác phẩm bonsai sẽ trở nên dễ dàng và sự thích thú cũng được gia tăng.

Cảm ơn đã xem bài viết!

Hoa lan là một loài hoa đẹp được nhiều người yêu thích và được bày bán trên thị trường khá phổ biến. Để mua được một giò làn đẹp là một điều rất dễ dàng nhưng khi mua về đa số trong chúng ta không biết cách chăm và thuần dưỡng cây lan sao cho hợp lý.

Để giải câu hỏi làm sao chăm sóc chậu lan được xanh tốt, bài viết sau đây giúp chúng ta hiểu thêm cách trồng và chăm sóc những chậu làn xinh xắn trong gia đình.

TƯỚI NƯỚC

Luôn luôn nhớ rằng nếu không tưới trong vòng một tháng cây lan chỉ bị khựng lại chứ không chết, ngược lại nếu tưới hàng ngày sẽ bị thối rễ và chết. Ở trong rừng núi có khi mấy tháng mưa liền liền mà lan vẫn không sao vì bám vào cành cây cho nên rễ không bị úng nước như trồng ở trong chậu, và nếu không mưa lan cả tháng lan vẫn tươi tốt vì ở đó độ ẩm rất cao.

Vậy bao nhiêu lâu chúng ta tưới một lần? Mỗi tuần một lần hay hai lần? Một tuần hay hai tuần một lần? Vấn đề này tùy theo kinh nghiệm và phụ thuộc vào những điều kiện dưới dây:

Thời điểm vào mùa hè hay mùa đông? Nhiệt độ cao hay thấp?

Nơi để lan ở trong chỗ rợp mát hay ngoài nắng? chỗ đó gió nhiều hay ít?

Chậu bằng đất hay chậu nhựa? Chậu to hay chậu nhỏ?

Vật liệu trồng lan dùng vỏ cây, đá, rễ cây (tree fern) hay rêu (sphagnum moss)?

Loại lan nào? bỏi vì Cattleya cần phải khô rồi mới tưới, còn Paphiopedilum lúc nào cũng phải ẩm ướt. Cây lớn hay cây nhỏ?

Cách tưới ra sao? Tưới thật đẫm hay tưới sơ qua?

Nghe qua dường như khó hiểu, tuy nhiên có một lời khuyên tổng quát: Khi cây mọc mạnh ra nhiều rễ tưới nhiều, khi cây ngừng tăng trưởng bớt tưới.

Theo kinh nghiệm vào mùa hè cây đang mọc mạnh rễ ra nhiều, trung bình mỗi tuần hay 3-4 ngày một lần cho tất các loại lan, ngoại trừ Cymbidium, Paphiopedilum, Odontoglossum, Miltonia lúc nào cũng phải ẩm ướt cho nên có thể tưới 2 ngày một lần, riêng loại Vanda mỗi ngày 2-3 lần.

Mùa thu cây đã ngừng tăng trưởng, bớt tưới đi khoảng tuần một lần, mùa đông 10-15 ngày một lần ngoại trừ Dendrobium mỗi tháng 1 lần hoặc không cần tưới từ tháng 11 như loại Dendrobium nobile chẳng hạn.

Nhưng tưới bao nhiêu nước cho đủ? Mùa hè tối thiểu, mỗi tháng một lần tưới đi, tưới lại cho thật sũng nước cho ngấm vào trong vỏ cây, đá hay vật liệu trồng lan và để xả cho sạch những chất muối có sẵn trong nước và phân bón.

ào mùa thu nên tưới thêm với Epson Salt theo chỉ dẫn ở dưới. Lan trồng trên các khúc cây (mounted) cần ngâm vào nuớc 15 phút mỗi tuần, nhưng nhớ phải thay nước nhiều lần, vì mỗi lần nhúng cây khác vào sẽ nước không còn sạch và dễ nhiễm bệnh.

Lan trồng trong chậu đất mau khô nước hơn trong chậu nhựa. Chậu lớn hay cây lớn tưới thưa hơn chậu nhỏ và cây nhỏ.

Có người hỏi ta nên tưới bằng nước gì? Nước lọc, nước máy, nước mưa, nước giếng hay nước trong hồ bơi, hồ cá? Nước mưa tốt nhất, nước lọc Reverse Osmosis (ROS) hay nước cất (Distilled) đều tốt nhưng quá tốn kém, nước lọc qua bình Deironized tốt nhưng cũng hơi tốn tiền. Không nên dùng nước hồ bơi vì có nhiều Chlorine.

Nước máy, nước hồ cá và nuớc giếng có ít cặn chỉ số dưới 300ppm (Part per million) hay TDS (total dissolved salt) tốt, dưới 500ppm tạm được, trên 700ppm không nên dùng dể tưới lan. Nước máy mỗi vùng đêù khác nhau vì có pha thêm nước giếng nhiều hay ít. Muốn biết chỉ số này hãy hỏi công ty cung cấp nuơcù hoặc lấy mẫu nhờ tiệm nước lọc đo hộ.

Một vài loại lan như: Disa đòi hỏi phải nưới bằng nước mưa, nước lọc ROS hay nuớc cất. Một vài loại khác như: Draculla, Masdevalia v.v… cũng đòi hỏi nước khá tinh khiết.

Ngoài vấn đề cặn trong nước còn có vấn đề chỉ số nồng độ pH, từ 4.0 đến 8.0 đều có thể tưới lan được. Nhưng nếu trên 8.0 hay dưới 4.0 sẽ làm cho phân bón bị vô hiệu quả.

Mùa hè nên tưới nước nên tưới vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều gần tối, không khí mát mẻ sẽ giúp cho rể cây mọc mạnh. Các mùa khác nên tưới vào buổi sáng để cho lá cây được khô vào buổi tối khi nhiệt độ xuống thấp, tránh các bệnh tật dễ phát sinh trong môi trường lạnh và ướt át. Loại lan Hồ Diệp Phalaenopsis chẳng hạn nếu đọng nước trên lá non vào ban đêm sẽ bi thối ngọn và chết.

Tưới quá thường xuyên làm cho rễ lúc nào cũng ướt không hút được dưỡng khí nuôi cây và làm cho vật liệu nuôi cây chóng bị mục. Lá cây bị vàng và nhăn nheo, rễ mềm và ngả mầu nâu là dấu hiệu tưới quá nhiều. Trường hợp này cắt bỏ rễ thối, rắc bột Sulfur (diêm sinh) rồi cho vào túi nylon cột chặt lại, chờ cho rễ mọc khoảng 2 phân sẽ trồng lại.

Tưới quá ít sẽ làm cho rễ không mọc sâu xuống đước, muối sẽ đọng lại trong chất liệu trồng cây làm cho rễ bị khô, trở nên mầu xám dễ gẫy. Thấy lá non Oncidium, Miltonia hay bất cứ loạiï nào có lá dài bị chun xếp lại hay đổi thành mầu xám là dấu hiệu tưới không đủ nước.

BÓN PHÂN

Chúng ta nên nhớ rằng lan mọc trong rừng núi đâu có phân bón mà vẫn tươi tốt. Lan chỉ nhờ phân chim, lá mục và các khoáng chất lẫn trong không khí hay nước mưa mà sống.

Các nhà trồng lan chuyên nghiệp đã nghiên cứu riêng rẽ từng loại lan cho nên họ bón lan rất chính xác. Chúng ta là những người chơi lan tài tử thường hay mắc phải lỗi lầm bón quá nhiều.

Phân bón có 2 loại hữu cơ (organic) và nhân tạo.

Phân bón hữu cơ do thiên nhiên mà ra như phân bò, nước cá chẳng hạn thường có chỉ số 5-1-1 Loại này hơi phức tạp một chút, cần phải có một vài yếu tố phụ như vi khuẩn, nhiệt độ cho nên tác dụng chậm chạp vả lại nặng mùi dễ thu hút các côn trùng, cho nên không nên dùng.

Một thứ khác khá tốt là phân bò đã mục (cow manure) tiết bó (blood meal) pha loãng với nước rồi để một vài ngày cho trong nước rất thích hợp với lan Phaius (hạc đính).

Phân bón nhân tạo dù là nước hay bột cũng dễ hòa tan trong nước và có tác dụng trong vòng một giờ. Phân bón thường mang 3 nhóm chữ số như 30-10-10, 15-15-15, 10-30-20. Nhóm đầu chỉ số lượng Nitrogene giúp cho cây lá mọc mạnh, nhóm thứ hai chỉ số Phosphorus giúp cho hoa, quả.

Nhóm thứ ba chỉ số Potassium giúp cho củ và rễ. Nhưng thực ra trong phân bón còn có nhiều chất khác cần thiết cho cây như sắt, kẽm, đồng, v.v… nhưng số lượng rất nhỏ không đáng kể. Trên thị trường có rất nhiều phân bón với công thức khác nhau.

Nhà sản xuất nào cũng nói là cuả mình hay và đúng hơn cả. Mới đây viện đại học Michigan sau nhiều năm nghiên cứu đã cho ra một công thức 19-4-23 khá thành công. Nhưng cũng có nhiều nhà khoa học không đồng ý và khuyên nên bón với loại có công thức đồng đều thí dụ: 7-7-7. Do đó mỗi người dùng một loại phân có công thức khác nhau.

Những mầu sắc xanh, đỏ hay vàng là chỉ do nhà sản xuất dùng để dễ phân biệt chứ không có một tác dụng nào cả. Phân bón làm thành viên, que không thích hợp cho lan không nên dùng vì quá mạnh sẽ làm cháy rễ.

Phân bón hột loại chậm tan (Slow release) chỉ nên dùng trong trường hợp lười bón phân hoặc dùng cho Cymbidium là loại cần nhiều phân bón. Thứ phân này cần phải có nhiệt độ trên 70°F mới làm vỡ vỏ bọc bên ngoài.

Nếu nuôi nhiều và có thì giờ, mùa hè khi cây mới mọc cần bón loại 30-10-10, khi cây đã ngưng tăng trưởng vào mùa thu bón loại 10-30-20 (Blossom booster) thúc cho hoa nở. Nếu chỉ có ít cây và không muốn đổi loại phân nên dùng 15-15-15-hoặc 20-20-20.

Không nên mua loại phân trong Nitrogene có chất Urea bởi vì chất này cần có một thời gian mới tác dụng, nên phân chưa kịp ngấm đã tưới đi mất.
Nên nhớ chỉ bón ¼ hay ½ một thìa cà phê gạt cho 1 gallon nước. Nên áp dụng câu Weekly và Weekly nghĩa là bón rất loãng và bón mỗi tuần một lần.

Khi thấy đầu lá bị đen lại đó là đấu hiệu bón quá nhiều phân và có muối đọng trong chậu. Nên tưới bằng Epson Salt tức là Magnesium Sulfate, 1 thìa súp cho 1 gallon nước để rã hết chất muối. Sau đó tưới thật đẫm để xả cho sạch.

Xin nhớ kỹ mấy điểm sau đây:

Thấy cây lan èo uột vàng úa mà bón nhiều phân, tưới nhiều nước là giết cây lan mau lẹ. Đừng bao giờ bón phân khi chậu cây quá khô, cây sẽ bị khựng lại.

Luôn nhớ Lan không ưa những thứ phân bón quá manh tức là có chỉ số quá cao .Thí dụ 30-10-10 dễ bị cháy lá cháy rể hơn là loại 7-1-1 . Nếu muốn cho hoa nở nhiều mà dùng phân 0-50-30 hay 10-30-20 quanh năm cây sẽ yếu dần và chết.

Chúng ta chỉ nên dùng những thứ phân đã dược pha chế sẵn vì đã dược các nhà khoa hoc dung hòa các nhóm chỉ số như đã trinh bầy ở trên. Ngoài ra khi cây đã đâm chồi hoa hay ra nụ không cần bón phân nữa.

Nên tưới nước vào ngày hôm trước hoặc 4-5 giờ trước rồi mới bón phân. Đừng bao giờ tưới bón khi nhiệt độ xuống dưới 50°F.

Cảm ơn đã xem bài viết!

Làm cách nào để bạn có thể đo lường được sự gia tăng của sức sáng tạo và năng suất làm việc? Các nhà nghiên cứu đến từ trường đại học Exeter đã thành lập thí nghiệm mang tên Chelsea Flower Show vào năm ngoái, thiết lập bốn văn phòng làm việc điển hình dành cho 350 người tham gia thực hiện những nhiệm vụ giống nhau. 

Hoa thủy tiên

Kết quả ghi nhận sự gia tăng về hạnh phúc, sáng tạo và năng suất nằm ở những không gian làm việc có nhiều cây xanh.  

Hoa xương ròng thường 

Những nghiên cứu thực tế này giúp chúng ta nhận thức rõ được tầm quan trọng của cây xanh tại nơi làm việc.

Tuy nhiên, chúng ta nên chọn loại cây nào? Nhà đẹp xin đưa ra một số gợi ý các loại cây cảnh dễ trồng, dễ chăm sóc phù hợp với môi trường làm việc để bạn lựa chọn như sau:

Hoa xương ròng bút chì

Xương rồng là loại thực vật có thể sinh sống ở những điều kiện khắc nghiệt nhất, đồng thời nó cũng ngăn chặn các nhiễu sóng điện từ làm nhiễu máy tính nhận truyền tin trên Internet, phát sóng của TV.

Nên đặt một vài chậu cây xương rồng nhỏ cạnh máy vi tính hoặc bàn làm việc gần máy tính vừa tạo cảm giác thư thái khi được nhìn ngắm những bồn hoa xinh xắn lại có tác dụng bảo vệ sức khỏe.

Cây sung Mỹ

Cây ngọc bích

Ngọc bích thuộc họ xương rồng. Đây là một loại cây không ưa nước nên thích hợp cho việc trong văn phòng, thoáng mát, đủ ánh sáng và nơi có nhiệt độ ban đêm thấp.
Ngoài ra, các bạn có thể chọn một số cây cảnh khác cũng khá phổ biến, thích hợp trồng tại văn phòng.

Cây trầu bà

Có một lý do vì sao trầu bà trở thành một loại cây cảnh phổ biến bắt đầu từ thập niên 70 vì trầu bà có sức sống mãnh liệt, phát triển tốt ở nơi thiếu ánh sáng. Nếu được tưới nước đều đặn, trầu bà sẽ sinh trưởng dày đặc.

Cây lưởi hổ

Về cơ bản thì gần như không có gì có thể giết chết loài cây này. Lưỡi hổ phát triển mạnh mẽ ở nơi có ánh sáng thấp. Vào ban đêm, nó hấp thụ carbon dioxide (CO2) và giải phóng oxy (một sự đảo ngược của quá trình tổng hợp oxy của hầu hết các cây).

Hãy đặt một chậu gồm hai cây trong phòng ngủ của bạn để tăng oxi trong khi bạn ngủ. Ngoài ra, bạn cũng nên đặt cây này trong phòng có nhiều máy in, máy tính.

Cảm ơn đã xem bài viết!